Thuchah Hnunhnung - ( Part - B)
Chu mi zan chuan ka muhil thei reng reng lo mai a, ka ngaihtuahna chuan kiltin kiltang a fang vel a, Nursery kan nih lai tang a Mawizuali nen kan lo in kawm thin dan zawng zawng chu mitthla ah a rawn langin ka theihnghilh tawh hnu te pawh a thar ang mai in an rawn lang leh zut zut a, Midangte hmuhsit leh endawng ka nih lai zawng zawng te khan Mawizuali chuan khawngaihna leh lainatna in min kawm thin a, min zahpui ngai lo a, keimah vangin thian dang te pawh a kawm lo a, Kei nu leh pa chu sawi loh thisen zawmpui ti a sawi tur takngial pawh nei lo hi engvang a ka chung a tha em em nge maw a nih le, engtikah mah ka chung a a thatna zozai te hi ka rul seng dawn lo a nih hi. Nursery leh Kg kan nih lai mawlh mai kha ka rilru ah hian a thar leh thin Hmeichhe naupang kum 4 mi lek in midangte khawngaihna a neih nasat zia leh midangte tawrh ai pawh tawrh a hreh loh zia mawlh kha ka ngaihtuah let leh chang hian mak kati thin.
Tumkhat chu Class 3 kan nih lai in Mipa naupang dangte nen kan infiamna lamah ka text book phek nga dawn lai chu kan ti thler palh a, pawi kati in ka hlauthawng hle a, ka haw hunah ka textbook thler an hmuh chuan min hau dawn tih ka hre chiang si a, ka lungngai ru hle ka tap ta tawp a, chutihlai chuan Mawizuali chuan min thlem a, a theihtawp chu a chhuah ve a nih kha.
“Tap tawh suh.. ka text book nen hian kan inthleng ang a, an hre miah lo ang”
“I chhung ten an hau dawn che a sin’
“Kei chu a Pa in min char sak mai ang’
Chu mi ni chuan lehkhabu chu kan inthleng ta a, Hauh chu ka pumpleh ve hram a ni, a tuk ah chuan Mawizuali nen a kan inthleng Text book chu ka en sak leh a, a sawi ang ngei chuan Solid-tube hian a lo inchar a, keimah vangin lehkhabu chhe deuh a neih phah ta a nih kha. midangte tan a a in pumpekna leh mi zawng zawng rualkhai tak a en thei hi ka ngaisang thin a, kawng tamtakah chuan ka entawn ber a ni thin.
Class ten exam hun a lo thleng ve leh ta reng mai a, kei pawh min enkawltu te chuan min bei ngawrh pui thei hle a, Tawngtaina nen zing chhun zan zawmin kan zir thin, kei phei chu ka thiam thei tih an hria a, Top 10 a kan tlin ngei theih nan min fuih nasa thei hle kan zirtirtute pawn ka zir theih loh hlau in Hostelah a thlawn a awm mai turin min dilsak a mahse midang ho in min thik an hlauh vang leh tu pawh Fahrah enkawlna hnuai a awm chu rualkhai tak a enkawl an duh vangin Hostel a awm chu Nu Bm-i chuan a remti lo a, Mahse kan zirtirtute chuan a chang changin min Fahrah enkawlna hmun a awm Class 10 exam tur te chu min rawn vil ve deuh reng tho.
Mawizuali nen pawh chuan kan inhmu ta zen zen lo a, Exam ni pawn kan inkawm hman meuh thin lo, kan zirna ah chuan rilru kan pe nasa a, Mawizuali pawh a cher phah deuhin ka hria, Exam zawh chuan Nu BM-i chuan Home a naupang ho chu Chhimlam hmun hla takah min zinpui a, Mizoram a tlang sang ber Phawngpui tlang te min fan pui a, nuam kan ti hle keini ang tan chuan zinchhuah hi a harsa mai pawh ni lo in a buaithlak a sum sen a tam si a, kan lo tam tham ve thin bawk nen, mahse chu kan zinna senso chu Sap ram a kohhran pakhatin min rawn tumsak ani.
Chu mi zan chuan ka muhil thei reng reng lo mai a, ka ngaihtuahna chuan kiltin kiltang a fang vel a, Nursery kan nih lai tang a Mawizuali nen kan lo in kawm thin dan zawng zawng chu mitthla ah a rawn langin ka theihnghilh tawh hnu te pawh a thar ang mai in an rawn lang leh zut zut a, Midangte hmuhsit leh endawng ka nih lai zawng zawng te khan Mawizuali chuan khawngaihna leh lainatna in min kawm thin a, min zahpui ngai lo a, keimah vangin thian dang te pawh a kawm lo a, Kei nu leh pa chu sawi loh thisen zawmpui ti a sawi tur takngial pawh nei lo hi engvang a ka chung a tha em em nge maw a nih le, engtikah mah ka chung a a thatna zozai te hi ka rul seng dawn lo a nih hi. Nursery leh Kg kan nih lai mawlh mai kha ka rilru ah hian a thar leh thin Hmeichhe naupang kum 4 mi lek in midangte khawngaihna a neih nasat zia leh midangte tawrh ai pawh tawrh a hreh loh zia mawlh kha ka ngaihtuah let leh chang hian mak kati thin.
Tumkhat chu Class 3 kan nih lai in Mipa naupang dangte nen kan infiamna lamah ka text book phek nga dawn lai chu kan ti thler palh a, pawi kati in ka hlauthawng hle a, ka haw hunah ka textbook thler an hmuh chuan min hau dawn tih ka hre chiang si a, ka lungngai ru hle ka tap ta tawp a, chutihlai chuan Mawizuali chuan min thlem a, a theihtawp chu a chhuah ve a nih kha.
“Tap tawh suh.. ka text book nen hian kan inthleng ang a, an hre miah lo ang”
“I chhung ten an hau dawn che a sin’
“Kei chu a Pa in min char sak mai ang’
Chu mi ni chuan lehkhabu chu kan inthleng ta a, Hauh chu ka pumpleh ve hram a ni, a tuk ah chuan Mawizuali nen a kan inthleng Text book chu ka en sak leh a, a sawi ang ngei chuan Solid-tube hian a lo inchar a, keimah vangin lehkhabu chhe deuh a neih phah ta a nih kha. midangte tan a a in pumpekna leh mi zawng zawng rualkhai tak a en thei hi ka ngaisang thin a, kawng tamtakah chuan ka entawn ber a ni thin.
Class ten exam hun a lo thleng ve leh ta reng mai a, kei pawh min enkawltu te chuan min bei ngawrh pui thei hle a, Tawngtaina nen zing chhun zan zawmin kan zir thin, kei phei chu ka thiam thei tih an hria a, Top 10 a kan tlin ngei theih nan min fuih nasa thei hle kan zirtirtute pawn ka zir theih loh hlau in Hostelah a thlawn a awm mai turin min dilsak a mahse midang ho in min thik an hlauh vang leh tu pawh Fahrah enkawlna hnuai a awm chu rualkhai tak a enkawl an duh vangin Hostel a awm chu Nu Bm-i chuan a remti lo a, Mahse kan zirtirtute chuan a chang changin min Fahrah enkawlna hmun a awm Class 10 exam tur te chu min rawn vil ve deuh reng tho.
Mawizuali nen pawh chuan kan inhmu ta zen zen lo a, Exam ni pawn kan inkawm hman meuh thin lo, kan zirna ah chuan rilru kan pe nasa a, Mawizuali pawh a cher phah deuhin ka hria, Exam zawh chuan Nu BM-i chuan Home a naupang ho chu Chhimlam hmun hla takah min zinpui a, Mizoram a tlang sang ber Phawngpui tlang te min fan pui a, nuam kan ti hle keini ang tan chuan zinchhuah hi a harsa mai pawh ni lo in a buaithlak a sum sen a tam si a, kan lo tam tham ve thin bawk nen, mahse chu kan zinna senso chu Sap ram a kohhran pakhatin min rawn tumsak ani.
Kan zin chhung zawng chuan Mawizuali chu ka rilru ah a awm reng thin a, Phawngpuitlang kan fan ni phei chuan thing leh mau te kham chhawrdawh leh sang pui pui te chuan Pathian thilsiam Ropui zia chu an pholang chiang bik em em a, Farpak zawl a phulhmun zau em em te, Chawkhleipar leh kham chekrek tak tak a, satar nupa in um zawr zawr te Zawngchal khek ri rum rum te chuan Khuarel mawina chu a pholang chiang hle, Ka rilru te te chuan nakin ah helai hmunah hian Mawizuali ka la hruai ve ngei ang kati a, Phulhmun vel a hnim ni in a chhun tlet sar sar te chuan lung a ti leng ang reng hle Thingbuk hnuai a, thutna ah te chuan ka suangtuahna chuan Mawizuali chu a thutpui a, Ka kalpui te chu tam mahse kimlo an awm a, mal riau hian ka inhria a ni.
Exam result a rawn chhuak a, HSLC result chhuak ah chuan Mawizuali chu mizoram pumpui ah Pa 3 na a rawn ni a, kei erawh chu Mathematics ah ka hmuhhniam em vangin Disticntion ka phak ve tawk a ni, Mawizuali tp 10 a a lan lai a kei ka lan ve tak loh vang chuan ka rilru a na em em a, Tutor te la ve thei i la chuan Mathematics ah khan ka hmu sang ve ang a, Top 10 ah chuan ka lang ve mai tur, Mawizuali chu ka thik lek lek thin, Mahse Disticntion a ka passed ve thei pawh chu ka lawm tho a, midangte angin Tution la ve lo mahila Disticntion ah hial ka passed thei a, midangte mark hmuh ang hmu ve lo mahila kan Home enkawltu te chu an lawm thiam hle a, Nu Bm-i phei chuan tumdang a a tih ngai loh dan in Ziaklohbu chhah zet mai hi min leisak a, ka lawm hle chu chu Diary ka ziah tan na leh Thuziak lam a ke min pen tirtu a rawn ni chho ta a ni.
Class 11 ah chuan kan subject lak a ain ang ta lo a, kei chuan Arts subjeck ka zir zawm a, Mawizuali erawh thung chuan Doctor nih a tum vang chuan Science a zir chhunzawm ta a ni, kan subject lak a in an loh hnu leh Class room pakhat a kan thut dun loh hnu pawh chuan kan in thianthatna chu a reh mai chuang lo a, a hma ia mahin kan inkawm nsa mah zawk emaw tih turin an inah te pawh min hruai ta fo a ni, Zingah Bus stand ah kan in nghak thin a, Tlai ah chuan School Gate ah kan in nghak thin, School hnaih zawk si hi a tlai zawkah a rawn tang ziah leh nghal a, a tlai zawkah a tan chang hi chuan chhuanlam fahrah te te hi a rawn nei ziah bawk, a chang phei hi chan Class a luh tlai chang pawh kan nei thin. kei ai a a lo hma ve chhun lah hian a lo in ti thei ve thin lutuk.
Class 11 kan zir kum chuan kan school ah mi thar tamtak an rawn luh belh a, High School kan zir lai a Section khat a awm ngai lo te nen pawh Class 11 ah chuan kan thu ho ta dial ani, High School a zir in ang vek thin kha a thenin ARTS an la a, athen in Commerce leh Science Section khat a thu ho thin te pawh kha kan inthendarh ta nuai mai ani. Kan Class ah chuan thian kawm thar ka nei a, tun a mi erawh hi chu Mipa a ni ve tawh thung a hming chu Lalnunkima a ni a Tete tiin kan ko thin, Tetea chu Aizawl veng pakhat a mi hausa fapa a ni, min kawmngaih em em a, Mawizuali tih loh ah chuan ka mi kawm tam ber a ni hial ang, Tetea chuan Mawizuali chu a vawikhat hmuhna tangin a star nghal a, min lo sawipui teh a hi minti thin a, ka bengkhawn vak ngai lem lo.
Tumkhat kan Class kal chu Tete-a chuan tih tak te in min ngen a Mawizuali tihpui tur chuan min ti ta tlat a, ka rilru te te chuan ka ngei reuh lutuk mahse thiante a ni a, sawipui chu ka tum ve ta tho a, Tlai kan class ban chuan nidang ang bawkin Mawizuali chuan School Gate ah min lo nghak leh a, Bus Stand pan a kan chhuk pah chuan Phur lo tak chung hian Mawizuali hnenah chuan Tete-a`n a star thu leh ngaihzawng tan pawh a a duh thu chu thiam lo takin ka hrilh ve ta tawp a.
“Mawizual.. ka thianpa Tete-a kha i hria em../? hmanni a kan bul a rawn kal ve Bike nei kha..’
“Aw hria e.. ngo lampang nangmah ang tiat vel kha maw..?”
‘Aw.. kha kha.”
“Chu chu eng a tan.. ?”
“Kha pa khan a star che a.. min lo sawi sak teh a ati a.. ka rawn sawisak..’
‘Chuan engtin..’
“Engtin nge i chhan ve dawn.. i duh ve dawn em..?”
“Ka hre lo.. duh ve tur pawn kan la in hrechiang lo ropui si a.. chu bakah nang pawn Tete-a chu min duh pui reng reng a mi../”
“Tete-a te chu a fel a lawm.. mahse ka hre bik lo kha chu nangma thu thu a ni a, chuan rem tih chuan Inrinni ah Date pui turin a sawm che a..”
“Ka lo ngaihtuah dawn nia...”
Chumi ni tang chuan Mawizuali chu ka duh a ni tih ka hrechhuak a, mahse Ka thianpa Tete-a vang chuan lantir loh ka duh ta zawk a ni. Mahse an in ngaihzawn theih nan a bul tum tu nih erawh ka duh bik lo, a tukah chuan Tete-a bulah chuan Mawizuali Phone No ka pe a lo bawhzui ve tawh mai rawh kati ta zawk a. Zing leh tlai ah In nghakin haw rual fo mahila Mawizuali nen chuan kan i be tlem thei hle a, ka tawng tlem theih em vang chuan Mawizuali chu a ngaih a tha ta lo a.
“Sanga Tunlai hi i dnglam deuh tlat in ka hria i hmel a ngui thei lutuk, zep ruk te hi i nei a ni lo maw” min ti a, mahse thudik tak erawh ka hrilh duh chuang lo chhuanlam dang ka siam ta daih a..” Harsatna em em ka nei lo, tunlai chu test kan nei zing a zirtur kan nei tam deuh bawk nen lehkha ka zir nasa a..” tih chauh in ka chhang a.
Thawhtan a rawn herchhuak a, Mawizuali chuan taksa tihchakna Vitamin mi rawn ken sak teuh a, engmah a hre ve der si lo, Ka taksa ni loin ka thinlung zawk hi a ni na chu.
Turnipui chu kawlah a herliam mek a, Tlailam boruak vawt leh thlifim leng siau siau karah ah chuan mahni in lam theuh panin School naupang thenkhat te chu an tin deuh sang sang a kei erawh chu mahni chauhin School gate bul a thutthlengsei ah chuan Mawizuali nghakin ka thu ran a, Ka ngaihtuahna chu a van ruai mai, he schholah hian kum 13 zet ka lo zir ve ta reng mai, thian leh hmelhriat pawh tamtak ka nei a, Rilru leh taksa a lo puitling ve uar tawh bawk a kum tamliamta a ka thian hlui te kha khawiah tak tuan ve ang maw, Home ka awm pui thin naupang an adopt tak te kha tunah hian khawi ah nge? engtin nge an nun an hman ve tak ang le, a then chu puitling tak tak an ni tawh ngei ang. a then te erawh thung chu he khawvelah hian Nu leh Pa nei hman lo in an boral a. an thih ni pawn ui tu leh suntu reng an nei lo, Home a an awm pui an fahrah pui te bak chu an thihni pawn an tap lo.
Ka hringnun hman chhauh dan te chu ka ngaihtuah let a Fahrah rau rau ah vannei ka inti in Pathian hnenah pawh ka lawm a, tin School kal pawh nuam kati a, mahse ka hmalam hun ka ngaihtuah chang erawh chuan lung a zing thei hle, Kan School ah chuan Min star tu leh hmeltha tih zawng pawh ka nei ve thin, mahse tlem a ka hmeltha tih ve zawng te pawh tu hnenah mah ka sawi chhuak ngai lo, sawi chhuah chu sawi lo min lo star ve tu te pawh ka dinhmun ka hriat chian em vang leh ka in sit em vang chuan ka lo hnar ve fo tawh a, min star tu zingah chuan Class 10 kan zirlai a mi Lalremruati kha ka la hre reng kan class mipa ho hian an star rawn hi a ni thin a, kan section erawh a in ang lo a ni chu D section a mi a ni a, kan in hmu khat thei hle an Class tang a a rawn chhuah te hian kan class mipa ho hian an en luai luai thin.
Engvang a kei kher Lalremruati khan min star nge ka hre lo, Pa te zawk zawk kani lo a, vun ngo lampang ka ni bawk a, thawmhnaw nei tam lo mahila ka neihchhun chu ka enkawl uluk a, fai tak a awm reng hi ka tum thin. Lalremruati chuan vawi tamtak lehkha min rawn thawn thin a, Thilpek te hi min pe vank vak thin, a changin Choclate te min pe teuh a, a chang phei chuan Mawizuali te hi a thik thin. lehkhathawn te chu Mawizuali nen kan chhiar thin a ka ngai ho ang reng thei hle. Mawizuali chuan khawngaih la ngaizawng ve mai rawh Hmangaihtu neih te chuan lawm zawk tur a lawm” min ti thin a, mahse ka hmangaih miau loh vang leh hmangaih ve loh chung chung a ngaihzawn der chu Fair in ka hre thei lo.
Chutia Gate bul a thu a ka ngaihtuahna ka lo kawm neuh neuh lai chuan Mawizuali te pawh an rawn bang ve ta a, mahse haw nghal mai lo chuan Titi pui lawk che ka duh a tih vang in Thutthlengah chuan kan thu khawmuang ta hrih a. “Sanga .. eng lo a ni a.. Tete-a khan min bem a.. engtin ka chhan ang le.. kei ai in i hrechiang zawk ang a.. lo chhang ta ni i la ka tan a tha ang em a hnu ah ka inchhir na mai a ni ang em tih te ka ngaihtuah a, ka thian the ber leh engkim ka hrilh thin i ni a, i ngaihdan hriat ve ka duh a ni.. engtin nge kan tih dawn..”
Ka phu deuh dawt in ka hria ka thinlung chu chemte a vihtlang pawp ang mai hi a ni, ka thu hriat duh loh ber mai chu ka beng ah a lut miau si. “A ni maw..?” kati a, ka kut chu ka kheuh neuh neuh ta ringawt a. “Hman ni a kan in date pawh khan Tete-a chu fel hmel kati reuh lutuk a, min care thiam si a, chu bakah in inkawm vel ka hmuh che u hian mi sual zawk zawk a nih chu ka ring lo a..” A sawi zawng chuan lang tham khawp hian ka hmel chu a danglam nghal a, “aw. aw. nia” tih bak chu thudang a han chhawn dan ka thiam hlawl lo. Thian sathliah ang chauh a ka en loh vang nge ni a thusawi chuan min ti na kher mai. ngaihtuah a fim lo tan a, chumi ni chuan thinlung leh tih tak zetin ka lo hmangaih a ni tih ka hrechhuak a. ka hmel ah chuan a lang chhuak hial mai, engmah sawi loin kan ngawi dun ta reng a.
A vawihnih nan Mawizuali chuan ka ngaihdan chu min zawt nawn leh a, “ Ni e, Hringnun hi chu kan duhthusam ang leh kan ngaih ang hi a ni vek lo a, mahse Tete-a pawh i duh leh beisei ang a famkim chu ani hauh lo ang i duh dan in thil engkim pawh a kal vek bik dawn lo. kei pawh..” ka thusawi a zawh hma chuan a Phone a rawn ri ral ral a. “Aw nu.. ka rawn haw tep..” a thiante an in ah an lo eng hi a lo ni a. “Mawizual i thian ten an nghak rei tawh ang che.. “ Ka sawi tum loh tak ka sawi, sawi tur a lawi ka hre lo sawi loh tur pawh ka hre chuang lo. “A tah a lawm tete-a te chu nangpawn tha tur ah ngai mai rawh” Ka rilru ang lo tak chuan ka sawi chhuak ta hlawl a. chu thu ka sawi lai chuan a hmel chu hmuh theih khawpin a rawn dang a, a ngui ta riau hian ka hria. sawi tur a lawi kan hre tawh lo kan ngawi dun ta reng a. a thianten an nghah vang chuan chumi ni chuan hmanhmawh takin an in lam pan chuan Mawizuali chu a haw ta a.
“Engvang a keimah min rawn nge maw a nih le.. thian chu kan ni teh meuh mai mahse eng vang nge he mi chungchang ah kher..?” Bus chhungah chuan thil tamtak ka ngaihtuah a, Hmangaihna thutiam leh rinawmna thu pawh engmah kan sawi ngai lo, a changin kan infiam a, a changin an chhungkaw chanchin min hrilh thin, chuan Tete-a nen a an chungchang ka ngaihdan min zawt bawk. ka dinhmun en in thian tha tak chu ka ni thei ngai lo hrim hrim, Bus tukverh atang chuan ka dakchhuak a, Kawlkil a nitla tur chuan Kawlvel chu a chhun sen put mai a, Van boruak thiang tha em em ah chuan a duhtawk a hram chungin sava te chu an thlawk kual heuh heuh a, ka rilru reng min hriatthiam pui lo. chu tlani tal tur mawi em em karah chuan ka thinlung erawh sawifiah thiam rual loh hian a zing phui mup thung si.
Chu tlaini tla chuan hun a liampui a nithar a rawn herchhuahpui leh ta fo bawk a, Thlakhat zet a liam hnu chuan tlai khat chu nidang ang bawkin Mawizuali chu School Gate ah chuan ka lo nghak leh ran tawh a. mahse chumi tlai chuan Tete-a chuan Mawizuali chu a rawn phur chhuak a, ka lo nghah thin na thutthleng bulah chuan an rawn ding a, Mawizuali chuan “Sanga .. vawiin chu nangmahin lo va haw mai rawh aw,, hei i thianpa hi chhuapui lawk a ngai a..’” a rawn ti a. chutihlai chuan Tete-a chuan nui sung chuang hian a hmui phun in lawmthu min hrilh a. ka rilru a na kher mai mahse ka lantir chuang lo, ‘Pawi lo, keipawh hmundangah kal na tur ka nei hrim hrim a, hrilh che ka tum chiah a” kati ve vat a, a vawikhat nan dawt ka sawi ve ta. Tete-a chu ka thian kawm ber mah nise Mawizuali chung a ka rilru put chu engmah a hre lo a. lan tir ka tum ngai hek lo.
Chu mi tlai chuan chaw pawh ka ei peih lo a, zanah chuan ka ngaituah nasa em em a, mahni inkhawngaih hi duh ngai lo mahila chu mi zan kher chuan ka in khawngaih em vangin ka tap chhuak hial a ni. Nu leh Pa nei in chhungkaw pangngai tak a seilian chu ni i la hetiang ringawt hi chuan ka awm bik lo tur, Ka hmangaih thu te pawh hi ka hrilh ngam ve mahna a nih loh pawn Class 10 ka nih lai a min star thin thu Dindin-i nen tal pawh khan kan in ngaizawng ve tawh maithei a sin. ka rilru beidawng leh baihvai chuan Pathian hnenah ka tawngtai ta tawp a. “ Mawizuali chu tunah midang bialnu ni hrih mahse ka tan a hual tur in leh Officer ka nih hunah ka nupui ni turin Pathian hnenah chuan ka dil ta tawp a. Ka tawngtai chu ka thu thak hle a, tap zawih zawih chungin Pathian chu ka dil a ni, min chhhang ngei ang tih beiseina ka nei tlat bawk.
A tuk a tang chuan nasa zawkin Lehkha ka zir a ka zirlaibu chauh ni lo General Knowlegde bu leh Lehkhabu tha tak tak ka chhiar ta fo a, Class off chang phei chuan thian pawh ka kawm tawh lo ka hun tam ber chu Library ah ka hmang a, Mawizuali nen pawh chua kan inkawm khat tawh hle, Zingah Bus stand ah min lo nghak tawh ngai lo a, Tlai banah Schhol Gate bulah pawh a rawn kal ngai tawh lo. Tete-a nen pawh chuan Class room chhungah bak kan inkawm thei tawh lo a, Class off hlek pawh hian Mawizuali bulah min kalsan ta zel a, kalpui turin min sawm ve thin mah se chhuanlam siamin ka hnar ta fo a ni.
Ziaktu : Adina
Writter : Ram zuun leh D zuun a uai Page”
No comments:
Post a Comment